Adopcja AI w Nauce Rosnąca, Ale Wyzwania Pozostają

Nowe badanie opublikowane przez Nature pokazuje, że naukowcy na całym świecie postrzegają AI jako siłę transformacyjną w badaniach naukowych i publikowaniu wyników.

Badanie przeprowadzone przez Wiley, zgromadziło odpowiedzi od prawie 5,000 badaczy z 70 krajów, podkreślając zarówno entuzjazm, jak i wyzwania związane z adopcją AI w środowisku akademickim.

Magazyn Nature informuje, że wyniki wskazują, iż narzędzia AI generatywne, takie jak ChatGPT i DeepSeek, mają szansę stać się powszechnie akceptowane do zadań takich jak przygotowywanie rękopisów, pisanie wniosków o dotacje i recenzowanie w ciągu najbliższych dwóch lat.

Ponad połowa respondentów uważa, że AI już przewyższa ludzi w ponad 20 zadaniach związanych z badaniami, w tym podsumowywaniu wyników, wykrywaniu błędów w pisaniu, sprawdzaniu plagiatów i organizowaniu cytowań.

Dodatkowo, oczekuje się, że 34 spośród 43 zbadanych przypadków użycia AI staną się głównym nurtem badań w ciągu najbliższych dwóch lat.

„To, co naprawdę rzuca się w oczy, to bliskość tego” – powiedział Sebastian Porsdam Mann, ekspert ds. etyki AI na Uniwersytecie Kopenhaskim, jak donosi Nature.

„Ludzie, którzy są na stanowiskach, które zostaną dotknięte tym – co dotyczy każdego, ale w różnym stopniu – powinni zacząć” zająć się tym już teraz, dodał.

Pomimo rosnącego optymizmu, badanie podkreśla również ograniczone obecne wykorzystanie AI w badaniach. Spośród pierwszych 1043 respondentów, tylko 45% zgłosiło aktywne korzystanie z AI w swojej pracy, głównie do tłumaczenia, korekty i redakcji manuskryptów.

Choć 81% korzystało z ChatGPT w celach osobistych lub zawodowych, mniej osób znało alternatywne narzędzia AI, takie jak Gemini od Google’a czy Copilot od Microsoftu. Badacze z Chin, Niemiec i z dziedziny informatyki okazali się być najbardziej aktywnymi użytkownikami AI.

Chociaż 72% respondentów wyraziło zainteresowanie użyciem AI do przygotowania manuskryptów w ciągu najbliższych dwóch lat, byli mniej pewni zdolności AI do radzenia sobie z zadaniami złożonymi, takimi jak identyfikowanie luk w literaturze, wybieranie czasopism czy rekomendowanie recenzentów.

Chociaż 64% jest otwartych na wykorzystanie AI do tych funkcji, nadal uważają, że człowiek przewyższa AI w tych obszarach.

Jedną z głównych przeszkód na drodze do adopcji AI jest brak wskazówek i szkolenia. Prawie dwie trzecie respondentów wskazało niewystarczające szkolenie jako barierę, podczas gdy 81% wyraziło obawy dotyczące dokładności AI, uprzedzeń i ryzyka związanego z prywatnością.

„Uważamy, że wydawcy i inni mają duży obowiązek pomocy w edukacji,” powiedział Josh Jarrett, starszy wiceprezes zespołu rozwoju AI w Wiley, jak podaje Nature.

Wiley planuje wydać zaktualizowane wytyczne dotyczące AI w nadchodzących miesiącach, aby zapewnić jaśniejsze rekomendacje dotyczące bezpiecznego i etycznego korzystania z AI w badaniach. W miarę ewolucji AI, badacze mają nadzieję na bardziej zorganizowane szkolenia i jaśniejsze wytyczne, które pomogą im poruszać się w tym dynamicznie zmieniającym się środowisku.