Czym jest cyberprzemoc – przewodnik dla rodziców.

Wstęp

Technologia szybko staje się wszechobecna w naszym społeczeństwie, a zdecydowana większość osób podróżuje z przynajmniej jednym urządzeniem.
Ma to swoje zalety, ponieważ ludzie mogą uzyskać dostęp do informacji, a także komunikować się ze znajomymi i partnerami biznesowymi. Technologia jest także przydatna w życiu codziennym, możemy jej użyć jako nawigację, czy sprawdzić pogodę. Wszystko wskazuje na to, że rozwój technologii nie zaniecha tego trendu.

Dane Centrum Badawczego PEW z 2015 roku pokazują, że 68% Amerykanów posiada smartfony z czego 45% posiada tablety. Ta liczba niewątpliwie wzrosła. 85% matek twierdzi, że używa technologii, aby zająć swoje dzieci. 83% amerykańskich gospodarstw domowych ma tablety, 77% ma smartfony gdzie 86% to osoby w wieku 18-29 lat.
Wiele dzieci i nastolatków posiada smartfona i tablet, jednocześnie mając dostęp do komputera w domu, w szkole lub w kafejkach internetowych. Urządzenia elektroniczne są na stałe w naszym życiu i mogą mieć zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki w zależności od sposobu ich użycia.

Niestety ciągły dostęp do Internetu i technologii ma swoje wady. Jednym z nich jest wzrost liczby nękań. Dostęp 24/7 do Internetu nie jest zaletą, gdy technologia ta jest wykorzystywana do nękania lub dyskryminowania. Może to być okropna sytuacja, w której dzieci są nękane przez całą dobę, boją się włączyć swoje urządzenie, aby znaleźć na nim to, czego się obawiają. Rolą rodziców jest czuwanie nad niebezpieczeństwami związanymi z nadmiernym udostępnianiem swoich prywatnych danych w Internecie.

Czym jest nękanie w sieci?

Zdefiniowanie pojęcia nękania może być trudne. Wynika to z faktu, że nękanie często jest zjawiskiem subiektywnym. Tyran nie musi być świadomy, że to, co robi jest w rzeczywistości szykanowaniem i może nawet myśleć, że to żart. Dziecko może być zwyczajnie bardziej wrażliwe niż inne.

Uniwersytet Tulane przedstawił prostą definicję mówiąc, że nękanie w sieci jest po prostu formą zastraszania, która ma miejsce w cyfrowym świecie. Cyfrowy świat to nic innego jak fora społecznościowe i czaty. Cyberprzestępcy często są anonimowi i mogą być zorganizowani w grupach.

Sprawcy nękania przenieśli się w świat online przez co łatwiej mogą prowadzić swoją działalność. Szczególnie przerażające jest to, że dziecko nie ma schronienia w domu ani nigdzie indziej z prostego powodu – wszędzie nosi swoje urządzenie, które ma dostęp do sieci. To, co kiedyś było zjawiskiem na placu zabaw, może teraz mieć miejsce w dowolnym miejscu i czasie.

Obecnie nie istnieje prawo, które zapobiegłoby nękaniu internetowemu. Nie ma przepisów na poziomie federalnym. Jednak większość stanów USA dodała sformułowania do istniejących artykułów prawnych dotyczących nękania, aby uwzględnić przestępstwa dokonane w sieci.

Charakter cyberprzemocy może być trudny do rozwiązania, dotyczy on w większości młodych ludzi, którzy tak naprawdę nie zdają sobie konsekwencji z poczynionych działań i nie są świadomi, że ich zachowanie to przestępstwo.
Obowiązkiem szkoły jest uczyć, zapobiegać oraz informować młodych ludzi, tak aby zwiększać świadomość o nękaniu w sieci i przestępstwach internetowych. Kiedy już dojdzie do nękania szkoła powinna pomóc, przeprowadzić odpowiednie działania, nie zapominając o wsparciu dla rodziców i pokrzywdzonych.

Zastraszanie w Internecie może być szczególnie powszechne w przypadku dzieci w wieku od 9 do 14 lat. Jak podaje Cyber Bully 411, w 40% przypadków do cyberprzemocy dochodzi za pomocą usług wiadomości błyskawicznych, do 29% dochodzi w grach internetowych, a 30% w serwisach społecznościowych.

W przypadku gier wideo nękanie zwykle nie ma charakteru osobistego. Starsi koledzy często używają obraźliwego języka, jeśli zostaną „zabici” przez kogoś w strzelance lub jeśli inny gracz nie postępuje zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami. Należy również dodać, że w przypadku tego typu znęcania ofiara może nie znać swojego oprawcy, może nawet nie mieć konkretnie zapisu przestępstwa, a co za tym idzie może nie znać swojego prześladowcy.

Tendencje i statystyki.

Istnieje szereg statystyk dotyczących nękania w sieci, które należy wziąć pod uwagę i są one silną oznaką, że staje się ona czymś w rodzaju epidemii. Jest to bardzo poważna sprawa, której nie należy bagatelizować.

• 34% studentów doświadczy szykanowania w cyberprzestrzeni w ciągu swojego życia
• Dziewczęta są ofiarami dwa razy częściej niż chłopcy
• Ofiary cyberprzemocy mają większe ryzyko depresji, nawet w porównaniu z ofiarami tradycyjnego tyranizowania
• Dzieci są siedmiokrotnie bardziej narażone na przemoc ze strony przyjaciół niż obcych
• Dzieci, które są prześladowane są 9 razy bardziej narażone na bycie ofiarą oszustw
• 70% studentów zgłasza częste dręczenia w Internecie

Szkolni cyberprzestępcy w rzeczywistości nie wykorzystują Internetu do wyszukiwania swoich ofiar, ale używają go, aby nękać tych, którzy już są zastraszani w szkole. Według badania Warwicka 99% studentów był już zastraszane, więc cyfryzacja dodała tylko dodatkowy procent. Powyższa statystyka Warwicka potwierdza tylko tezę, że technologia cyfrowa sama w sobie nie stanowi problemu, ale sprawia, że istniejący się nasilił. Platformy społecznościowe są po prostu narzędziem docierania do istniejących ofiar. Statystyki dotyczące nastolatków, którzy są prześladowani online i osobiście są bardzo podobne. Według raportu Narodowe Centrum Edukacji Statystycznej z 2017r., najczęstsze przyczyny zgłaszane przez uczniów w przypadku cyberprzemocy to: samo bycie (27%), rasa (10%), pochodzenie etniczne (7%), płeć (7%), niepełnosprawność (4%), religia (4%), orientacja seksualna (3%).

Kolejnym złym trendem, jest to, że oprawcy prześladują coraz więcej osób. Dziewczęta częściej zgłaszają, że są nękane i szykanowane. Kolejne statystyki pokazują, że do cyberprzemocy względem drugiej osoby dochodzi częściej, kiedy ta jest postrzegana jako inna, a wpływ na to może mieć specyfika danej szkoły.

Ogólnie rzecz biorąc istnieją 4 główne rodzaje cyberprzemocy. Nękanie w mediach społecznościowych to wszelkie formy prześladowania, które mają miejsce na platformach mediów społecznościowych, takich jak Facebook lub Twitter. Z reguły jest to publiczne upokorzenie tak, aby inni mogli je zobaczyć zarówno online, jak i offline. Kolejnym rodzajem jest wykluczenie, które polega na tym, że dana osoba jest ignorowana lub nie jest zapraszana na wydarzenia towarzyskie. Ofiara może zostać wyśmiana w grupie bez wiedzy ofiary. Wykluczenie jest najtrudniejsze do udowodnienia z prostego powodu, gdyż usunięcie kogoś z listy znajomych czy też nie zaproszenie danej osoby na wydarzenie nie jest tak naprawdę przestępstwem.

Z bardziej pozytywnego punktu widzenia, podczas gdy przemoc w internecie wzrasta, fizyczne znęcanie od wielu lat ulega spadkowi. Według danych Amerykańskiego Biura Statystyk brutalne przestępstwa fizyczne przeciwko nastolatkom osiągnęły najniższy poziom w 2014 roku. Dodatkowe badania przeprowadzone przez Departament Edukacji Podstawowej i Średniej w Massachusetts wykazało 22% spadek liczby zastraszania w Massachusetts w latach 2003 – 2011. Trudność związana z cyberprzemocą polega na tym, że najczęściej ma ona miejsce w usługach wiadomości błyskawicznych takich jak Facebook Messenger, WhatsApp, Line, WeChat i Snapchat. Wiadomości te są szyfrowane i prywatne, a co za tym idzie nie ma konkretnego nośnika, chyba że rodzic sprawdzi urządzenie swojego dziecka i przeczyta widomości oraz dokona zrzutu ekranu.

Według danych Center for Disease Control 15% licealistów jest nękanych, a 20% jest zastraszanych na terenie szkoły. Badania przeprowadzone przez Cyber Bullying Research Center, pokazują, że odsetek osób, które doświadczyły cyberprzemocy na pewnym etapie życia, niemal podwoił się od 2007 do 2016 roku.

Jak zapobiegać cyberprzemocy?

Zastraszanie w internecie staje się coraz większym problemem, na szczęście coraz częściej się o tym mówi, istnieje szereg kroków, które można podjąć, aby zapobiec występowaniu tego zjawiska.

Rolą rodzica jest bycie w kontakcie emocjonalnym z dzieckiem, obserwacja dziwnych zachowań, a także rozpoznanie objawów depresji. Jeśli twoje dziecko rzeczywiście mówi ci, że jest prześladowane, możesz uznać siebie za szczęśliwca. Większość nastolatków i dzieci nigdy nie przyzna się rodzicom, a statystyki pokazują, że jeśli komuś o tym powiedzą, to będzie to przyjaciel lub rówieśnik. Chłopcy są mniej skłonni, by zwierzyć się komukolwiek, gdy są prześladowani. Może istnieć wiele powodów, dla których dana osoba działa w taki, a nie inny sposób. Pierwszym krokiem jest zawsze identyfikacja problemu, a im wcześniej przemoc zostanie zidentyfikowana tym lepiej. Być może będziesz musiał zapytać swoje dziecko, czy jest ono zastraszane. Możesz też poprosić o to wychowawcę, który ma również obowiązek zgłaszania takich incydentów w szkole.

W zależności od wieku dziecka lub nastolatka najlepszym środkiem zapobiegawczym może być ograniczenie technologii i dostępu do Internetu. Istnieje coraz więcej dowodów sugerujących, że dzieci w wieku poniżej 7 lat nie powinny przebywać w cybernetycznym świecie oraz korzystać z telefonów, tabletów. Faktem jest, że urządzenia te zwiększają szanse cyberprzemocy, a świat online nie jest miejscem, w którym tak małe dziecko powinno przebywać. Nadmierne przebywanie nastolatków i dzieci w świecie online, a także korzystanie z urządzeń elektronicznych może mieć wiele negatywnych konsekwencji. Ze względu na tempo rozwoju technologii i urządzeń cyfrowych nie przeprowadzono żadnych badań dotyczących konsekwencji ciągłego używania smartfonów, WiFi czy tabletów.

Alternatywą dla ograniczania dostępu do urządzeń jest ograniczanie witryn, które mogą być oglądane przez twoje dziecko lub nastolatka. Możesz to zrobić kontaktując się ze swoim dostawcą Internetu, co oznacza, że wszystkie urządzenia korzystające z sieci w domu będą podlegać tym samym ustawieniom. Takie ustawienia są podobne do tych, które są zastosowane w wielkich korporacjach. Firmy mają oficjalne listy dozwolonych stron internetowych i określone zasady dotyczące pobierania plików i aplikacji. Kupując swojemu dziecku smartfon lub tablet pamiętaj, że istnieje wiele aplikacji do kontroli rodzicielskiej, które można pobrać. Przykładem takiego programu jest Keepers, który powiadamia rodziców o podejrzanych lub szkodliwych wiadomościach, a także pokazuje lokalizację dziecka w czasie rzeczywistym. Tak naprawdę w obecnych czasach jest dość łatwo utrzymać kontrolę nad tym do jakich stron nasze dzieci mają dostęp.

Jeżeli chcesz zwiększyć bezpieczeństwo swojego dziecka to:

• używaj kontroli rodzicielskiej na konsolach do gier wideo. Gracze często rozmawiają ze sobą i przesyłają sobie wiadomości. Załóż konto dla swojego dziecka, ograniczając mu, z kim może rozmawiać i monitoruj zawartość poszczególnych gier.
• zapoznaj się z kontrolą rodzicielską wszystkich serwisów społecznościowych, w tym Twittera, Facebooka i Instagrama.
• uświadom swoje dziecko o kontroli rodzicielskiej, naucz je blokowania innych osób w mediach społecznościowych, konsolach. Jeśli twoje dziecko czuje się prześladowane w sieci, powiedz mu, aby po prostu zablokowało tę osobę. Adresy email również możemy zablokować.
• jeżeli ktoś włamał się na konto w grze twojego dziecka i będzie się pod nie podszywać, możesz zmienić hasło lub zgłosić ten fakt do administratora strony. Wiele stron pomaga od razu w takich przypadkach.

Dobrym pomysłem może być ustalenie wytycznych dla dzieci i młodzieży, jak mają poruszać się po cyberprzestrzeni i jak używać swoich urządzeń. Wytyczne te mogą zawierać informacje o przechowywaniu haseł, informacje z kim mogą się kontaktować, nie używaniu telefonu podczas prowadzenia, niepodawaniu daty urodzenia lub nazwiska w sieci. Dobrym pomysłem jest również dawanie dobrego przykładu dzieciom i młodzieży, a to dlatego że nasze pociechy często kopiują zachowania od swoich rodziców. Te nawyki i przykłady mogą towarzyszyć im przez resztę ich życia, dlatego dobrze jest postępować zgodnie z najlepszymi praktykami na wczesnym etapie, aby zapobiec incydentom.

Najlepsza droga do zapewnienia ochrony twojego nastolatka w Internecie jest zastosowanie wysokiej jakości Virtual Private Network (wirtualna sieć prywatna). Vpn jest łatwy do skonfigurowania i stosunkowo niedrogi. VPN zabezpiecza ruch w sieci, co powoduje że hakerzy nie mogą jej hakować ani szpiegować, kiedy twoje dziecko korzysta z Internetu. Ukryje również informacje przed dostawcami usług Internetowych, aby ich dane nie były zbierane i sprzedawane przez podmioty komercyjne, a także ukrywa informacje z witryn, które próbują gromadzić dane dotyczące wszystkich działań online. Obecnie dostępna jest szeroka gama opcji VPN dla klientów i wszystkie mają konfigurowalne ustawienia dla maksymalnej ochrony. Nauczenie dziecka, jak korzystać z VPN, jest prawdopodobnie jedną z najlepszych rzeczy, które możesz zrobić w zakresie bezpieczeństwa w Internecie i jest technologią, która pomoże im przez wiele lat. Tego typu zabezpieczenia zostały zidentyfikowane przez ekspertów ds. Bezpieczeństwa jako jedna z najlepszych technik w zakresie bezpieczeństwa i anonimowości w Internecie. Lista dobrych VPN obejmuje IP Vanish, Express VPN, Nord VPN i wiele więcej.

Co zrobić, jeśli twoje dziecko jest ofiarą cyberprzemocy?

Poniżej znajduje się przewodnik dla rodziców, którzy muszą zapewnić pomoc i wsparcie swojemu dziecku, które stało się ofiarą cyberprzemocy. Jeśli szykanowanie już się pojawiło, wówczas środki zapobiegawcze, których użyliśmy nie są zbyt skuteczne. Oczywiście nadal dobrym pomysłem jest pozbycie się urządzeń lub usunięcie dostępu z serwisów społecznościowych, ale gdy szykanowanie jest w toku, pierwszym krokiem jest oczywiście porozmawianie z dzieckiem, aby upewnić się, że jego kondycja psychiczna jak i fizyczna jest prawidłowa. Istnieje wiele sposobów do przeprowadzenia takiej rozmowy. Może to być np. zabranie dziecka lub nastolatka do kina czy na koncert. Bardziej prawdopodobne jest, że twoja pociecha otworzy się w ten sposób. Możesz również doradzić swojemu dziecku, by porozmawiało z wychowawcą. W bardzo skrajnych przypadkach dobrym pomysłem jest zabranie dziecka ze szkoły na kilka dni. Pamiętaj o tym, że każdy przypadek nękania lub przemocy cybernetycznej jest inny i indywidualny, aby rozwiązać problem należy współpracować z dzieckiem jak i ze szkołą. Tylko takie postępowanie pomoże wyjść z opresji.

Jeżeli zbierzesz informacje na temat oprawcy twojego dziecka, udaj się do szkoły, by porozmawiać z nauczycielem, który pomoże lepiej zrozumieć sytuację. Zorganizuj spotkanie z władzami szkoły tak by problem nie uległ marginalizacji. Jeżeli cyber oprawcą jest rówieśnik twojego dziecka, możesz spróbować porozmawiać z jego rodzicami, taka rozmowa może skutkować zaniechaniem tego procederu poprzez ograniczenie dostępu do technologii. Pamiętaj o tym, że dwoje dzieci prawdopodobnie będzie miało bardzo różne opinie na temat tego, co się stało.

Jeżeli wyżej wymienione przykłady nie pomogły, zastanów się czy nie skierować sprawy do innych instytucji np. na policję lub w miarę możliwości do administratorów danego serwisu społecznościowego. O ile ta pierwsza opcja jest bardziej oficjalna, to ta druga może skutkować usunięciem oprawcy z serwisów społecznościowych.
Jak pokazują badania, wiele ofiar uważa się za winnego, wyjaśnij swojemu dziecku, że nie jest niczego winien, o ile jego działania i postępowanie było właściwe i twoja pociecha nie ma nic sobie do zarzucenia. Wówczas prawdopodobne jest, że samoocena twojego dziecka nie będzie spadać. Z relacji ofiar wynika jasno, że lepiej radzą sobie z cyberprzemocą, kiedy mają wsparcie i wiedzą, że mają osobę, która ich wysłucha. Pomaga im to uwolnić negatywne emocje, które mogą powodować depresję.

Kierując sprawę na policję rób zrzuty ekranu z telefonu lub urządzenia i zapisuj wszystkie dane w bezpiecznym folderze. Należy jednak pamiętać, że celem nie jest uzyskanie „sprawiedliwości” na siłę poprzez „ukaranie” drugiego dziecka. Chodzi raczej o rozwiązanie konfliktu niż wymierzenie kary „przestępcom”.

Chociaż może się wydawać, że najlepszym pomysłem jest po prostu odizolowanie dziecka od smartfonu, tabletu i Internetu to nie jest to odpowiednie rozwiązanie, bo po pierwsze, dziecko lub nastolatek uzna to za karanie, mimo że nie zrobił nic złego. Dziecko będzie zastanawiać się, dlaczego, został ukarany, kiedy jest niewinny. Po drugie weź pod uwagę, że Internet, jak i nowe technologie dostępne są wszędzie, a nie chodzi tutaj by zamykać swoją pociechę w domu. Po trzecie, kiedy Ty zablokujesz oprawcę swojego dziecka w jednym portalu społecznościowym, to oprawca przeniesie się gdzie indziej.

Co więcej, nigdy nie należy działać pochopnie i szybko, ponieważ „tyran”, który opublikował komentarz może sam być ofiarą, a nękanie innych to sposób odreagowania na fizyczne znęcanie lub psychiczne znęcanie się w szkole, w domu. Zawsze najlepiej jest zbadać sprawę z boku i być obiektywnym jak to tylko możliwe.

W wielu przypadkach zastraszanie dziecka może być postrzegane jako norma, a dzieci, które odmawiają udziału w akcji grupowej, mogą się obawiać, że zostaną postrzegane jako outsider. Z badań wynika, że 57% przemocy internetowej zatrzymuje się, gdy rówieśnik interweniuje w imieniu ofiary. Zatem warto upewnić się, że dziecko ma przyjaciół, na których może polegać. Wystarczy jeden rówieśnik, aby przerwać cykl przemocy by pokazać innym, że zastraszanie nie jest modne. Działania rówieśnicze są postrzegane przez osoby prześladowane jako bardziej przydatne niż interwencja nauczyciela lub osoby dorosłej, dziecko nie będzie uważało to za „obciach”. Bardzo pomocne w oczach ofiary jest wysłuchanie przez rówieśnika, pomaga to odwrócić uwagę.

Wszystkie badania wskazują, że najgorszym skutkiem zastraszania jest to, że ofiara postrzega siebie jako samotną w pewien sposób, a wszelkie działania podejmowane przez rówieśników mogą w znacznym stopniu pomóc w odejściu od takiego przekonania.

Dzięki wspólnej interwencji rówieśnika wraz z szkolnym systemem prewencyjnym mogą zmniejszyć nękanie internetowe w przedziale od 20 do 23%. Jeśli więc twoja szkoła nie ma żadnego systemu, zapytaj dlaczego i zażądaj ustanowienia. Jeśli uważasz, że z powodu cyberprzemocy lub zastraszania doszło do poważnych konsekwencji, istnieje szereg usług dostępnych dla dzieci i młodzieży w formie centrów pomocy i poradnictwa.

Skutki bullyingu

Zastraszanie i cyber dokuczanie mają wiele negatywnych skutków zdrowotnych, fizycznych jak i psychicznych. Dzieci czy nastolatkowie, którzy doświadczają zastraszania, uzyskują gorsze oceny w szkole i są narażone na zwiększone ryzyko lęków, problemów ze snem i depresje. Są bardziej narażeni na zaburzenia psychiczne. Istnieje udowodniony i znaczący związek pomiędzy byciem zastraszanym a zaburzeniami psychosomatycznymi. Co ciekawe, nawet obserwowanie zastraszania okazało się mieć negatywny wpływ na zdrowie odbiorcy.

Grupy podatne na prześladowanie

Jak już wspomniano, ci, którzy są ofiarami, są postrzegani jako „inni”. Chociaż zastraszanie jest głównie wydarzeniem indywidualnym, istnieją pewne grupy, które są bardziej narażone na prześladowanie niż inne. Jedną z wyróżniających się obecnie grup jest społeczność LGBT. Ta grupa jest dwa razy bardziej narażona na prześladowanie w porównaniu z innymi. Inne zagrożone grupy to młodzi ludzie o specjalnych potrzebach lub trudnościach w uczeniu się, np. osoby posiadające dysleksję. Rodzicom sugeruje się szczególną czujność, jeśli ich dzieci należą do którejkolwiek z tych kategorii, zaleca się podjęcie dodatkowych środków ostrożności w celu zapobiegania cyberprzemocy i zachęcania do społecznej spójności z innymi dziećmi tam, gdzie jest to możliwe. Chociaż grupy te są bardziej wrażliwe niż inne, cybernękanie może mieć miejsce niezależnie od osobowości danej osoby. Nieśmiali , pewni siebie, zwycięzcy konkursu piękności, gwiazdy, otyli, chudzi, wszyscy mogą być ofiarami cyberprzemocy.

Warto zauważyć, że zastraszanie nie ogranicza się do dzieci i nastolatków. Badanie przeprowadzone w USA w 2014 r. pokazały, że 27% amerykańskich pracowników zgłosiło zastraszanie w pracy, chociaż dorośli rzadziej są prześladowani w Internecie.

Poradnik Cyberprzemocy dla rodziców – Kroki zapobiegawcze

Poniżej znajduje się lista kroków, które należy wykonać, aby zminimalizować cyberprzemoc.

1. W przypadku małych dzieci ograniczaj dostęp do wszystkich typów urządzeń technologicznych tak długo, jak to możliwe. Urządzenia te mogą mieć niepożądane skutki zdrowotne, które nie są powszechnie znane.
2. Włącz kontrolę rodzicielską na wszystkich urządzeniach i ustaw czas, kiedy urządzenia mogą być używane. Uważaj na to, w co twoje dziecko lub nastolatek gra. Zablokuj witryny z treściami pornograficznymi lub faszystowskimi.
3. Upewnij się, że twoje dziecko ma przyjaciół, na których zawsze może polegać. Przyjaciel może być jednym z najskuteczniejszych narzędzi w przeciwdziałaniu cyberprzemocy, ponieważ ograniczy postrzeganie przez dziecko siebie jako winowajcę.
4. Zapytaj szkołę, jakie środki zapobiegające nękaniu i cyberprzemocy są dostępne w placówce, gdzie uczy się twoje dziecko. Jeśli ich nie ma, zapytaj dlaczego.

Poradnik Cyberprzemocy dla rodziców – Podsumowanie

Jeśli twoje dziecko jest ofiarą cyberbullyingu, możesz podjąć te kroki:

1. Jeżeli już dojdzie do ataku porozmawiaj z dzieckiem i je obserwuj. Upewnij się, że wie że to nie jego wina (jeżeli jest tak faktycznie).
2. Posłuchaj swojego dziecka, aby zrozumieć zaistniałą sytuację. Wraz z dzieckiem zidentyfikuj problem.
3. Zbierz jak najwięcej informacji, a następnie porozmawiaj z nauczycielami i rodzicami. Nie działaj pochopnie, spróbuj lepiej zrozumieć sytuację.
4. Daj sobie kilka tygodni na rozwiązanie problemu. W rzadkich przypadkach nauczyciel i rodzic mogą nie być pomocni. Jeśli tak jest, przeniesienie dziecka do innej szkoły może być jedyną opcją, z bardziej przyjaznym i proaktywnym podejściem do problemu. Nie ma chyba bardziej toksycznej rzeczy jak bullying dla zdrowia i dobrego samopoczucia dziecka lub nastolatka.

Rozwiązywanie problemu cyberprzemocy

W świecie, w którym technologia cyfrowa staje się coraz bardziej powszechna, rodzice i opiekunowie mają dodatkową odpowiedzialność, aby zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa. Oznacza to proaktywność i ograniczenie dostępu do urządzeń, a także ścisłą kontrolę rodzicielską nad wszystkimi technologiami, w zależności od wieku i osobowości dziecka lub ucznia. Dostęp może i powinien być ograniczony, z ustalonymi godzinami korzystania i monitorowaniem tego, co jest oglądane, a nie oglądane. Nie powinniśmy pozwolić dzieciom, nastolatkom czy też studentom żyć w cyberprzestrzeni tylko dlatego, że technologia staje się wszechobecna.

Najlepszym rozwiązaniem jest podejście twarzą w twarz, które angażuje współpracę między rodzicami zarówno tyranów, jak i prześladowanych, a szkoła działa jako mediator. Silne więzy społeczne mają również ogromne znaczenie w każdej społeczności oraz w mentalnym i emocjonalnym składzie jednostek w tej społeczności.