Opinia: Jak dużym zagrożeniem dla OpenAI i innych firm z Doliny Krzemowej jest chiński model AI DeepSeek?

DeepSeek zadebiutowało na amerykańskim rynku, wyprzedzając OpenAI na App Store, wpływając na akcje Nvidia i wywołując niepokój, zdumienie oraz powszechne zainteresowanie – nawet wśród firm z Doliny Krzemowej. Chiński startup zdołał stworzyć konkurencyjny produkt AI, który stanowi wyzwanie dla przyszłości amerykańskich firm AI

Mamy nowego szeryfa w mieście AI, a jego przybycie wstrząsnęło światowym przemysłem technologicznym. Zaledwie kilka dni temu, DeepSeek, mały chiński startup, wypuścił swój najnowszy model AI open-source, potężny R1, i wywołał panikę wśród wielu gigantów technologicznych, inwestorów i deweloperów AI.

Nowy model AI jest mocniejszy, niż wielu się spodziewało. Bardzo szybko, model AI firmy DeepSeek zdobył popularność – możliwe, że dzięki pomocy chińskiej sieci, która rozdmuchała szum i promowała go jako najbardziej zaawansowaną technologię na świecie – i znalazł się na pierwszym miejscu w App Store firmy Apple w USA.

Prawie natychmiast, agencje informacyjne na całym świecie zaczęły informować o DeepSeek.

OpenAI, które tak pewnie wygrywało wyścig AI w 2024 roku, zaczęło tracić moc, a rosnące akcje Nvidia dramatycznie spadły, tracąc prawie $600 milionów w ciągu jednego dnia. Trudno jest dostarczyć precyzyjny wskaźnik na to, jak duże jest to nowe zagrożenie dla amerykańskiej gospodarki, ale na pewno nie jest małe.

Od obaw o bezpieczeństwo i potencjalnych pozwów, przez kruchy rynek technologiczny, aż po eksplozyjne przyjęcie modelu open-source AI, oto najważniejsze informacje, które pomogą zrozumieć obecną dramę związaną z DeepSeek:

Co to jest DeepSeek i dlaczego jest to teraz taka duża sprawa?

DeepSeek to mała firma start-upowa założona w 2023 roku przez Liang Wenfenga, chińskiego inżyniera i przedsiębiorcę, a wspierana jest przez chiński fundusz hedgingowy High-Flyer Capital Management. Od momentu powstania rozwija otwarte modele AI, ale zaczęła zyskiwać na popularności dopiero kilka miesięcy temu.

W Wizcase informowaliśmy, kiedy w listopadzie wydali podgląd modelu DeepSeek-R1-Lite i zauważyliśmy zainteresowanie ekspertów i użytkowników produktem, który już mógł konkurować z OpenAI’s o1.

DeepSeek uruchomiło DeepSeek-L3, poprzednika R1, w grudniu, przyciągając uwagę ekspertów z Doliny Krzemowej, takich jak Andrej Karpathy—były badacz w OpenAI i obecny szef AI w Tesla, który obecnie tworzy platformę edukacyjną dedykowaną AI. Karpathy podkreślił obniżone koszty budowy modelu wśród innych interesujących funkcji.

Jest Taniej, Dużo Taniej

Zgodnie z jego oficjalnym artykułem, budowa DeepSeek-L3 kosztowała $5.576 milionów—uwzględniając wszystkie koszty szkolenia—podczas gdy OpenAI wydało ponad $100 milionów na budowę GPT-4 w 2023 roku.

To jest około 94% taniej niż GPT-4!

15 stycznia uruchomili aplikację mobilną, a 20 stycznia chiński startup wprowadził swój najnowszy model AI oparty na rozumowaniu, R1. Wygląda na to, że model ten został stworzony pod wpływem czaru Daft Punk „trudniejszy, lepszy, szybszy, silniejszy”, ponieważ udało im się dostarczyć bezpłatny i otwarty produkt wysokiej jakości, który może konkurować z modelami czołowymi za ułamek kosztów i w rekordowym czasie. Boom!

🚀 DeepSeek-R1 już jest tutaj!

⚡ Wydajność na równi z OpenAI-o1
📖 W pełni otwarty model źródłowy i raport techniczny
🏆 Licencjonowane przez MIT: Destyluj i komercjalizuj bez ograniczeń!

🌐 Strona internetowa i API są już dostępne! Wypróbuj DeepThink na https://t.co/v1TFy7LHNy już dziś!

🐋 1/n pic.twitter.com/7BlpWAPu6y

— DeepSeek (@deepseek_ai) 20 stycznia 2025

Nie ujawniono jeszcze kosztu nowego modelu R1. Wielu jednak zakłada, że musi on pozostać niski, ponieważ DeepSeek obecnie oferuje swoje API za znacznie mniejszą kwotę niż OpenAI’s o1, a według Nature, pozwala badaczom na wypróbowanie modelu.

Mario Krenn – lider Laboratorium Sztucznego Naukowca w Instytucie Maxa Plancka dla Nauki Światła w Erlangen, Niemcy – powiedział, że eksperyment kosztujący około 370 dolarów z OpenAI’s o1, nie kosztuje nawet 10 dolarów z R1. „To dramatyczna różnica, która z pewnością odgrywać będzie rolę w jego przyszłym przyjęciu,” powiedział Krenn do Nature.

Miejsce na poprawę

Użytkownicy na całym świecie zaczęli pobierać aplikację, aby przetestować model DeepSeek i, po podziwianiu jego fascynujących zdolności wnioskowania, takich jak łańcuch myślowy, zauważyli również kilka osobliwości.

Tak jak każdy inny model AI, DeepSeek’s R1 potrafi halucynować, ale chiński model również filtruje informacje, szczególnie te, które mogą wpłynąć na chiński rząd.

Użytkownicy podzielili się przykładami cenzury stosowanej przez R1. Unika on tematów takich jak masakra na placu Tiananmen, Tajwanu czy odpowiedzi na pytanie, kim jest Xi Jinping.

DeepSeek cenzuruje swoją odpowiedź w czasie rzeczywistym, jak tylko wspomniany zostanie Xi Jinping pic.twitter.com/Nb2ylRXERG

— Jane Manchun Wong (@wongmjane) 24 stycznia 2025

Rozpoczyna się walka prawna

Nowa chińska aplikacja zdobywa ciekawość Amerykanów w ciągu kilku dni i… co z wszystkimi obawami dotyczącymi danych, które rząd USA miał wcześniej wobec innej popularnej chińskiej aplikacji, znaną jako TikTok—obecnie uwięziony w limbo? Chińska technologia wydaje się nie do zatrzymania, a rząd USA wydaje się mieć coraz mniej kontroli.

Model r1 od deepseek jest imponujący, zwłaszcza biorąc pod uwagę to, co są w stanie dostarczyć za tę cenę.

Oczywiście dostarczymy znacznie lepsze modele, a także jest naprawdę orzeźwiające mieć nowego konkurenta! Przygotujemy kilka nowych wydań.

— Sam Altman (@sama) 28 stycznia 2025

Pomimo publicznych gratulacji, wszyscy byli podejrzliwi, jak chińskiemu startupowi udało się zbudować tak potężny model w tak krótkim czasie, pomimo wszystkich ograniczeń i braku dostępu do kluczowych informacji.

Rząd USA nałożył surowe regulacje, aby zapobiec takim sytuacjom. Zakazali producentom układów sprzedaży swojej zaawansowanej technologii AI do Chin, a mimo to DeepSeek zdołał stworzyć najnowocześniejsze narzędzia sztucznej inteligencji, korzystając z mniej zaawansowanych układów Nvidia – takich jak wspomniany w artykule GPU H800.

Jednak rząd USA jest sceptyczny, a Departament Handlu USA prowadzi teraz śledztwo, ponieważ podejrzewa, że najbardziej zaawansowane układy Nvidia zostały przemycone do Chin.

OpenAI kontra DeepSeek

Atmosfera jest napięta. Rząd USA nie jest jedynym, który ma problemy z zaufaniem. OpenAI, razem ze swoim partnerem Microsoft, również prowadzi śledztwo w sprawie DeepSeek. Wierzą, że chińska firma wykorzystała dane generowane przez ChatGPT bez pozwolenia.

OpenAI twierdzi, że jego modele mogły pomóc w szkoleniu chińskiego modelu DeepSeek przez proces znanym jako destylacja – kiedy duży model AI przekazuje informacje do mniejszego i bardziej efektywnego modelu.

„Wiemy, że grupy z Chińskiej Republiki Ludowej aktywnie pracują nad wykorzystaniem metod, w tym tzw. destylacji, do replikacji zaawansowanych amerykańskich modeli AI” – powiedział rzecznik OpenAI dla New York Times. „Jesteśmy świadomi i analizujemy sygnały, że DeepSeek mógł niewłaściwie destylować nasze modele i podzielimy się informacjami, gdy dowiemy się więcej.”

I jest to niezwykle ironiczne, biorąc pod uwagę, że OpenAI ma do czynienia z wieloma zarzutami dotyczącymi naruszenia praw autorskich i nieprawidłowego wykorzystania danych, w tym z pozwem złożonym przez New York Times, kara w wysokości 15 milionów dolarów za naruszenie danych we Włoszech, oraz niedawnym procesem o naruszenie praw autorskich wszczętym przez indyjskich wydawców.

Jeśli nie możesz ich pokonać, dołącz do nich?

Zjawia się kolejne zjawisko w dziedzinie AI. Wszystkie duże firmy przyjmują technologię open-source DeepSeek – nawet te, które prowadzą dochodzenia wobec chińskiego startupu.

Zamiast szukać problemów z technologią DeepSeek, Perplexity postanowiło szybko ją przyjąć. Amerykańska firma zajmująca się przeszukiwaniem AI zintegrowała R1 w rekordowym czasie ze swoją platformą, aby zaoferować użytkownikom rozszerzone i zasilane przez DeepSeek usługi. Kilka dni później przykładu Perplexity poszedł za Microsoftem—tak, tego samego, który także prowadzi dochodzenie w sprawie DeepSeek—dodając DeepSeek R1 do Azure AI Foundry i GitHub.

Każdego dnia coraz więcej firm zdaje się dołączać do tego trendu. Amazon właśnie dodał modele DeepSeek-R1 do Amazon Bedrock i Amazon SageMaker AI, a inne firmy, takie jak Aurora Mobile, również zintegrowały tę technologię i nawet odnotowały wzrost udziałów.

Czy DeepSeek to nowe OpenAI w 2025 roku?

Konsekwencje wpływu DeepSeek są jeszcze niepewne, a Chiny wydają się mieć wiele kart w grze. Alibaba również wydało swój najnowszy model wnioskowania Qwen 2.5-Max i twierdzi, że jest on potężniejszy niż DeepSeek-V3, ale jeszcze nie zdobyło ono dużego uznania.

Wpływ DeepSeek był ogromny, i wielu uważa, że to koniec dominacji OpenAI. Amerykańskie firmy AI nie są już tak nieosiągalne, jak się wydawało, i prawdopodobnie wkrótce doświadczymy zaskakujących rezultatów. Eksperci, takie jak naukowiec Gary Marcus, twierdzą, że OpenAI jest przewartościowane i może w najbliższej przyszłości spotkać los podobny do WeWork. Więc co stanie się z projektem Stargate o wartości 500 miliardów dolarów, który właśnie ogłosili OpenAI, SoftBank i prezydent Donald Trump? Postaw swoje zakłady!

Wszystko wskazuje na to, że tak jak OpenAI z impetem zawitało na rynku, zmiatając wszystko na swojej drodze, DeepSeek przybył, aby zostać na dobre. W Chinach już teraz jest otwarcie chwalony, a jego wpływ i adopcja są już zbyt znaczące, aby można było go wypchnąć z rynku amerykańskiego – prawdopodobnie z jeszcze większą siłą niż TikTok.